در پژوهشسراهای دانش آموزی چه می گذرد؟

از اصلی ترین وظایف آموزش و پرورش، شناسایی و شکوفایی استعدادها وخلاقیت دانش‌آموزان است.در این راستا پژوهش سراهای دانش آموزی زیر نظر ادارات آموزش و پرورش ، به عنوان مراکز علمی وپژوهشی و به منظور رشد و هدایت استعدادها و گسترش تحقیق و پژوهش تأسیس شده اند.

پژوهش سرای دانش آموزی به عنوان قطب علمی هر منطقه،می تواند سهم مهمی در پیشرفت علمی و عملی دانش آموزان ایفا کند.با این وجود نام پژوهش سرا نه تنها برای اولیا که برای بسیاری از فرهنگیان ناشناخته است و از فعالیت های آن آگاهی ندارند.متأسفانه ذهنیت برخی از معلمان و حتی نیروهای اداری براین است که پژوهش سرا محلی است برای به کارگیری نیروهایی که از لحاظ جسمی دچار مشکل هستند ویا حوصله کلاس و تدرریس راندارند!اما آنچه که در این دوسال و از نزدیک در این مکان دیده ام وجود نیروهای پرشورو متخصص و فعالی است که حضورچندساعته خود را فرصتی برای اجرای برنامه های متنوع و جذاب علمی می بینند که در مدرسه مجالی برای اجرای آنها نیست.

پرواضح است که یادگیری براساس مطالب تئوری کتاب یادگیری پایداری نخواهد بود وتأکید بر بعدعملی آموزش ،برای تجربه کردن آموخته های درسی،یکی از اصول اولیه آموزش درجهان می باشد. وجود آزمایشگاه و کارگاه عملی در مدارس ، برای تجربه کردن آموخته های علمی نقش مهمی دریادگیری پایدار خواهد داشت. واقعیت این است که درحال حاضربسیاری از مدارس از آزمایشگاه مجهزویا نیروی متخصص برخوردار نیستند ویا در صورت وجود آزمایشگاه مجهز به دلیل وجود کتاب های درسی حجیم و پرمطلب ،تلاش اصلی و تمام وقت معلم در مدرسه انتقال مطالب تئوری و علمی کتاب های درسی است که باید در بازه زمانی مشخصی به پایان برسد و عملافرصتی برای انجام برنامه های عملی وجودنداردچه رسد به برگزاری مسابقات متنوع و جذاب و برنامه های خارج ازکتاب درسی.
ازسوی دیگر شاخص ارزیابی مدیر و مدرسه و معلم درصدقبولی و میانگین نمرات است.از این روتوجه بیشتر به مباحث کتاب که مبنای ارزیابی است اهمیت بیشتری پیدا می کند ومعلمان ناگزیر از بخش آزمایشگاهی و جنبه تحقیق و پژوهش صرفنظر می کنند.

باوجود چنین محدودیت هایی در مدارس مدیران می توانند با معرفی و هدایت دانش آموزان به پژوهش سرا،از امکانات آزمایشگاهی و کارشناسان متخصص برای رشد دانش آموزان در یک محیط علمی و پژوهشی در زمینه های مختلف بهره بگیرند.

در محیط پژوهش سرا در چهره دانش آموزان خبری از کسالت و خستگی نیست.درچشمان کنجکاو بچه ها شوق و هیجان موج می زند.حس و حال بچه ها در انجام آزمایش های مختلف وجلسات تشریح وکارگاه های مختلف استخراج دی ان ای،آشنایی با باکتری و سلول و کار با وسایل آزمایشگاهی ،کارگاه نجوم و آسمان نما و رصد ستارگان و ساخت هواپیمای مدل و کلاسهای جذاب نانو و کارگاه داستان نویسی و…فعالیتهای متنوع نشان می دهد بچه ها از مباحث علمی فراری نیستند و اگرمدارس فرصت تجربه علم و عمل درکنار فراهم کنند، قطعا مدرسه یک محیط علمی دوست داشتنی خواهد بود.

در حین برگزاری مسابقات ریاضی،شور و شعفی و رقابتی را برای حل معما و سودوکو وتانگرام و زدن رکورد روبیک شاهد بودم که در تمام سالهای تدریس در کلاس درس چنین اشتیاقی را تجربه نکرده بودم.تجربه شرکت در شهرریاضی به عنوان یک روز پرخاطره از ریاضی و کارگروهی در ذهن دانش آموزان ماندگار خواهد ماند.
استندآپ علمی نمایشی ناب و بی نظیر از توانمندی دانش آموزان دختر و پسر در ارائه مطالب علمی با موضوعات متنوع و کاربردی بود.

علاوه بر شرکت در برنامه های پژوهشی هر منطقه می توان از برنامه های اعلام شده سایر مناطق نیز استفاده کرد و در سطح استان به رقابت علمی با دانش آموزان مناطق دیگر پرداخت .

البته پژوهش سراها با مشکلات ریز و درشت بسیاری درگیر هستند که برای رفع کاستی ها می توان به استفاده بهترو بیشتر از ظرفیت های موجود در این مکان علمی و پژوهشی اندیشید. در این راستا پشتیبانی و حمایت های مادی و معنوی مسئولین محترم نقش ارزنده ای در پیشرفت پژوهش سراها خواهد داشت.

منبع: http://www.fanoosedu.ir/?p=7036

دومین سالگرد ارتحال آیت الله هاشمی رفسنجانی...